سوسک شاخدار یا کرگدنی خرما از آفات اختصاصی و خسارتزای نخیلات می باشد. این آفت در تمام استانهای خرماخیز کشور انتشار دارد که متاسفانه طی سالیان اخیر جمعیت آفت به دلیل کاهش نزولات آسمانی بروز خشکسالی و افزایش شوری آب و خاک به طور قابل توجهی افزایش یافته است.
نحوه ی خسارت آفت
عمده خسارت آفات ،چوبخوار توسط لاروهای آنها بوده که مدت طولانی داخل درخت حضور داشته و در خفا فرصت کافی برای تغذیه و آسیب زدن به درختان و نابودی تدریجی آنها را دارد. لاروها از بافت مریستمی یا پنیری قاعده دم برگها (تا) (پولها داخل تنه و زیر تاج تغذیه نموده و پس از آن گذشت چند سال قسمت داخلی تنه پوکه و حفره تونل مانند محتوای پودری نرم یا خاک اره مانند ناشی از تغذیه و فضولات لاروها ایجاد میگردد این مسئله نهایت منجر به زوال و ضعف درخت شده و در اثر کوچکترین ضربه مکانیکی دچار شکستگی ناگهانی و نابودی کل درخت و محصول میشود.
حشرات کامل آفت نیز از قسمتهای سبز و زنده در خط به ویژه برگهای جوان قاعده دم خوشه دار) (پنگ و حتی اسپات (تاره های باز نشده تغذیه و با ایجاد حفرهای تونل مانند در بافت گیاه خسارت وارد می کنند معمولا در محل تغذیه و خسارت آفت خاک اره مشاهده می شود.
شکل شناسی و زیست شناسی آفت
حشرات کامل آفت سوسکهایی با جثه قوی و محکم به طول حدود ۴-۳ سانتی متر و ارتفاع حدود ۱ سانتی متر و به رنگ قهوه ای تیره متالیک بوده که در جلوی سر مانند کرگدن یک زائده شاخ مانند خمیده دارند این شاخ در حشرات ماده کمی کوتاه تر و در حشرات نر کاملا مشخص و بلندتر بوده و به سمت عقب کشیده شده است. حشرات بالغ تا ۲۵ عدد تخم گرد و روشن حدود یک میلی متر و عموما به صورت انفرادی می.گذارند لاروهای آفت بدنی خمیده سفید رنگ با سری قهوه ای تیره دارند لاروهای سنین آخر به دلیل جثه بزرگتر میزان تغذیه بیشتری دارند و در پایان سنین لاروی در محفظه ای به نام گهواره یا پیله شفیرگی که از جنس چوب و خاک اره و محکم و به اندازه جثه حشره کامل و قهوه ای رنگ می باشد تبدیل به شفیره شده و پس از مدتی حشرات کامل از پیله شفیرگی درآمده و از فاصله بین قاعده دمبرگها و داخل آنها تاپول) و احتمالا تاج درخت خارج میشوند
زیست شناسی
در استان بوشهر آفت زمستان را عمدتاً به صورت لارو و در مواردی حشره کامل به سر می برد لاروهای زمستان گذران از اوایل بهار به تدریج تبدیل به شفیره شده و جزو حشرات کامل این آفت تقریبا از اوایل تیر تا اوایل شهریور میباشد حشرات ماده پس از اندک تغذیه تخم های خود را در الیاف قاعده دمبرگها میگذارند.
مدیریت مبارزه با آفت
- مدیریت مبارزه مکانیکی تکریب و بهداشت ،باغ تله توری تلف ،فرمونی تغذیه ،کودی بهداشت باغ از قبیل سوزاندن تاپول بقایای گیاهی باقی مانده و حذف علفهای هرز
- مبارزه شیمیایی طعمه مسموم پلاستیک کشی دور تنه و قرص گذاری فسفید آلومینیوم) سمپاشی با سموم مناسب سیستمیک و نفوذی
Powered by Froala Editor