بررسی وضعیت تولید و فرآوری خرما در کشورهای امارات متحده عربی

مناطق کاشت خرما در امارات متحده عربی

 اغلب خرمای امارات متحده عربی در مناطق زیر کاشته می شوند:

الف) ابوظبی هر چند محدودیت هایی برای توسعه نخلستانها در این امارت به دلیل شوری و کمبود آب وجود دارد، لکن بزرگترین برنامه های توسعه نخلستان در این امارت ایجاد شده است. این نخلستان ها با تکیه بر آخرین روش ها و سیستم های مدرن کشاورزی و روشهای آبیاری، مورد احیا، بازسازی و حتی گسترش نخلستان ها قرار گرفته اند. توسعه نخلستانها با استفاده از بهترین ارقام محلی یا ارقام وارداتی از کشورهای همسایه خلیج فارس و عراق صورت گرفته است. نخلستان هایی در این امارت وجود دارد که بالغ بر ۵۰۰۰ نخل داشته و در آنها جدیدترین و پیشرفته ترین عملیات کاشت داشت و برداشت و بسته بندی صورت میگیرد.

 ب) دبی: عامل محدود کننده ای در دبـــــی بــــرای گسترش نخیلات وجود ندارد چرا که آب و هوا و شرایط خاکی این منطقه مناسب می باشد. در این منطقه هم نخلستان های مدرنی تاسیس شــده است.

ج) عجمان در این، امارت امکان استفاده از آب حاصل از تصفیه فاضلابهای آب شهری تصفیه خانه ها به منظور توسعه نخلستان ها مورد مطالعه قرار گرفته است.

د) شیخ نشین ام القیوین:  نخلستان های این شیخ ،نشین از سیستم آبیاری سنتی استفاده میکنند همین مساله نیز به عنوان یک محدودیت اصلی توسعه عنوان شده است.

ه) شارجه: به دلیل محدودیت ،آب یافتن راه حل های عملی برای صرفه جویی آب و یافتن منابع جایگزین آب های زیرزمینی به دلیل کمبود آب و افت کیفیت آن ضروری است.

منطقه، سبب بروز مشکلاتی برای خرماها بویژه در زمان رسیدن آنها گردیده و احتمال بروز و گسترش انواع بیماریهای مرتبط با نخل را در میوه گرده افزایش میدهد.

همانطور که مشخص است هر چند طی سالیان اخیر در بسیاری از امارتها و شیخ نشین های امارات، نخلستان های مدرنی احداث شده است؛ لكن هنوز هم در برخی از شیخ نشین ها، نخلستان های قدیمی و با ارقام سنتی وجود دارد. بزرگترین محدودیت موجود برای گسترش نخلستان ها در امارات شوری خاک و کمبود آب می باشد. در این راستا، دولت با توسعه روشهای مدرن آبیاری سعی در بر طرف نمودن محدودیت آبی نموده .است بویژه سعی نموده است تا آبیاری نخلستان ها با استفاده از آبهای حاصل از تصفیه فاضلاهای شهری صورت بگیرد. با اجرای برنامه های مدرن، آبیاری راندمان آبیاری به ۸۰ تا ۸۵ درصد رسیده است.

از نظر تنوع رقم، حدود ۱۳۰ نوع رقم خرما در امارات شناسایی شده است که از این ارقام دولـت ســعی در شناسایی و گسترش ۹ رقم بازار پسند خرما داشته است. به عبارت دیگر این ۹ رقم (خشک و نیمه خشک در نخلستان های مدرن این کشور کاشته شده اند مهمترین این ارقام عبارتند از: خلاص (سایز متوسط شبیه ،پیارم، جبری، برحی، لولو هلالی ،فرض خنیزی بومعان و سلطانه می باشند.

 

برنامه های دولت امارات به منظور حمایت از تولید و عرضه خرما

امارات متحده عربی برنامه های مختلفی را به منظور حمایت از تولید انواع خرماهای با کیفیت شروع کرده است. مبنای سیاست های کشاورزی اتخاذ شده بر اصول زیر استوار می باشند:

 توسعه کشت نخل با استفاده از روشهای مدرن کشت بافت و تولید خرماهای کیفی

مدیریت یکپارچه آفات در درختان نخل

بررسی آفت کشها و اثرات آنها بر روی خرما

حفاظت از منابع ابی و مدیریت آبیاری در نخلستانها

گسترش برنامه یکپارچه اصلاح نژاد تولید و مراقبت خرما.

بررسی تعداد نخیلات در کشور

توسعه کاشت ارقام مناسب در کشور بویژه از طریق توسعه کشت بافت در امارات هنوز هم ارقام سنتی خرما وجود دارند که تنها به درد استفاده بـه عنـوان خوراک دام میخورند. 

آموزش کشاورزان ماهر برای بکارگیری مکانیزاسیون نام ک در نخلستانها برای رفع مشکل کمبود نیروی انسانی. گنجاندن خرما در برنامه های توسعه «صنعـــــت گردشگری» از طریق تبلیغ خرما برای توریست ها، گسترش بسته بنـدی هـای ســـنتی، صنایع دســـتی حاصل از نخل و غذاهای سنتی.

اجرای قوانین موجود و تدوین قوانین و مقررات جدید به منظـ ــور حفاظت از درختان خرما. 

سازمان دهــــی کارهای ترویجــی بـه منظور پوشـش فعالیت های کشاورزی در سطوح ایالتی.

تقویت مناسبات علمی و تحقیقی بین دانشگاه ها، وزارت کشاورزی و تغییرات محیط زیست و «موسسات تحقیقاتی محلی به منظور حل مشکلات ی و تولیدی افزایش بهره وری در نخلستان ها، تعیین نیازهای آبی ارقام جدید و کار بر روی بهبـود تولید و افزایش کیفـــی میـوه هـا. 

کاهش ضایعات پس از برداشت خرما

حمایت از گسترش صنایع تبدیلی خرما از جمله صنایع فرآوری و بسته بندی، استفاده از ضایعـــــات نخل ها برای تولید مواد اولیه

صنایع فراوری خرما در امارات متحده عربی

 سرمایه گذاری در صنایع فراوری خرما در امارات از دهه ۹۰ میلادی شروع گردید. در این سال ها دولت با تلاش فرآوان سعی در جذب سرمایه گذاری در صنایع خرما نمود. هر کارخانه خرما در امارات متحده عربــي عمدتا شامل خطوط درجه بندی شستشو و بسته بندی یا معمولی، خط تولید خمیر خرمـــا بــه ی همراه خطوط تولید خرماهای بدون هسته و مغزدار می باشند. هر چند که در این کشور کارخانجاتی با بهره وری پایین هم وجود دارند.

در امارات متحده عربی ۷ کارخانه اصلی فرآوری خرما وجود دارد یکی از نکات جالب در زمینه «خرماهای بسته بندی» این هست که خرمــا بــه عنوان یک کادوی» ملی و محلی شناخته شده است. فروش خرما به توریست ها در فروشگاه های فری شاپ فرودگاه ها افزایش چشمگیری داشته است. 

کارخانجات این کشور انواع بسته بندی های سنتی و مطابق با فرهنگ «عربی تولید کرده و در این فروشگاهها عرضه می نمایند. 

مشخصات مهمترین کارخانه های فرآوری خرما در امارات متحده عربی عبارتند:

نام کارخانه: السد (بخش دولتی)

سال تاسیس: ۲۰۰۵

محصولات تولیدی انواع خرماهای بسته بندی خمیره، شیره، بارهای خرما شکلات خرما خرمای ارگانیک

ظرفیت: از بزرگترین مدرنترین و یکپارچه تریــن کارخانه های خرمای جهان می باشد. از شرکت های زیر مجموعه ال فوعه     (Al-Foah)  هست. ال فوعه خود تا ۲۰۲۱ تحت نظر مستقیم مجموعه هلدینگ عظیم صناعات (Senaat) بود ولی از این سال به بعد زیر نظر شرکت اغذیه (Agthia) از سری مجموعه های صناعات قرار گرفت ال فوعه با ۱۸۰۰۰ کشاورز اماراتی طرف قرارداد می باشد. الفوعه دارای ۸ مرکز جمع آوری خرما می باشد که سالانه حدود ۶۰ هزار کامیون ۱۱۳ هزار تن خرما را تحویل این مراکز می دهند شرکت به ۴۸ کشور مهم وارد کننده صادرات دارد این شرکت دارای انواع گواهینامه های بهداشتی است؛ حجم سرمایه گذاری در شرکت بالغ بر ۴۵ میلیون دلار می باشد.

 نام کارخانه:  دولتی المرفا  (Al Mirfa)

سال تاسیس: ۱۹۹۴

محصولات تولیدی: بسته بندی خرما 

ظرفیت: این کارخانه نیز وابسته به گروه ال فوعه می باشد.

نام کارخانه: العین (خصوصی)

سال تاسیس: ۱۹۸۶

محصولات تولیدی: انواع بسته بندی، شیره، خمیره ملاس و خوراک دام

ظرفیت:  ظرفیت این کارخانه ۵۰۰ تن در سال است. هدف اصلی احداث آن استفاده از خرماهای مازاد نخلستان های مدرن و معمولی می باشد.